Зөвхөн Японд л харж болох хачирхалтай 10 зүйл. Та дэлхийг бүтэн тойрсон ч өөр хаанаас ч ийм зүйл олж харахгүй

Иллюстратор Yekaterina Ragozina

Япон соёлын хэв маяг бидний амьдралд нэгэнт шингэжээ. Бид аниме, драма үзэж, сүши болон бэлэн гоймон идэх дуртай болж. “Ардын зугаа” буюу караокены хувьд яриад ч хэрэггүй, үүнийг япончууд зохиосон гэхэд итгэхэд бэрх санагддаг юм. Гэсэн хэдий ч зөвхөн наран улсдаа л үлдсэн үндэсний зүйлүүд ч бас байна аа.

Япон соёлын чухам ямар онцгой шинж тэднийг дэлхий дахинаас ялгаруулж байгааг бид олж мэдэцгээсэн юм.

1.

“Ногоон хүн асахад зам хөндлөн гарч болно” гэж бид бага байхаасаа л заалгасан. Харин Японы зарим нэг гэрлэн дохион дээр Голландын зураач Дик Бруны хүүхдийн номын баатар болох Миффи туулай найрсгаар “анивчина”. Энэ дүр Япон соёлыг яахаараа ингэж их гүн эзэмдэж чадав? Хариулт нь маш энгийн: Миффи нь Японы Hello Kitty-г санагдуулдаг азийн алдартай брэндийн “нүүр царай” учраас.

2.

Хүнсний бүтээгдэхүүн худалдах автомат машинууд одоо хаа сайгүй л байдаг болж. Энэ машинаас бид кофе, хөнгөн зууш зэргийг худалдаж авах нь элбэг. Харин Японд дотуур хувцас болон усны хувцас худалдаалах автомашин их алдартай. Удирдах товчлуураар өөрийн хэмжээгээ сонгоод л болно, ямар ч асуудалгүй. Хамгийн гол давуу тал нь хэдхэн секундэд л худалдан авалтаа хийчихнэ. Яахав ганц дутагдал гэвэл сонирхож байгаа бараагаа өмсөж үзэх боломжгүй л юм даа.

3.

Бид кафе, баарны уламжлалт өндөр сандал дээр суугаад дассан хүмүүс. Харин Япончууд дээд зэргийн тав тухтай байдал руу тэмүүлдэг, хаа ч байсан тав тухыг эрхэмлэдэг улс. Тийм учраас японы хоолны газруудын сандал нь бараг хагас хэвтээ гэж хэлж болно. Европчууд энэ төрлийн тавилгыг изакая гэж нэрлэдэг ба ийм намхан сандалтай баар ресторануудыг ч мөн ийнхүү нэрлэх нь бий.

4.

Стрессээс салах эсвэл толгойн өвчнөө дарахын тулд бид цэгэн иллэг хийдэг төхөөрөмж ашигладаг. Энэ төхөөрөмжийг зарим нэг улс оронд “гижигдэгч” гэж нэрлэдэг. Харин Японд илүү сайжруулсан, гэхдээ “залхуу” хувилбар зохион бүтээжээ. Төрөл бүрийн өнгөний сонголттой наймаалжин цахилгаан иллэгийн аппарат.

5.

“Нэг амссан л бол одоо ч идээстэй” гэдэг уриатай Pringles чипсэнд бид ямар их дуртай билээ. Харин Японд энэ брэнд нэрийн доор бэлэн гоймон үйлдвэрлэдэг байна.

6.

Аяга кофе уух гэж эсвэл өдрийн хоолоо идэхээр ойр байгаа кафед орж ганцаар суух нь бидний хувьд жирийн л үзэгдэл. Харин Японы кафед ганцаараа яваа үйлчлүүлэгч нараа уйдаахгүйн тулд том бамбарууш мэтийн чихмэл тоглоом хань болгон суулгадаг ажээ.

7.

Дэлхий дахинд ашиглаж байгаа кофены автомат машины ажиллах зарчим ерөнхийдөө адилхан гэж хэлж болно. Кофе болон уламжлалт цаасан аягаа сонгох хэдэн товчлуур л байдаг. Харин Японд нэгэн үйлчилгээ алдаршиж байна: тусгай мессенжерээр кофегоо захиална, гэхдээ яг хэдэн цагт ямар кофе авахаа урьдчилан захиалах юм. Цаасан аяганы оронд өнгө өнгийн зурагтай шилэн аягануудыг сонгож болно.

8.

“Амьтны хүрээлэн” гэдэг жигнэмэг идэх дуртай хүн олон. Бага байхад гарынхаа алганд атгачихаад л ямар амьтан байгааг тааж тоглодог байснаа санаж байна уу? Матар уу эсвэл яст мэлхий юу? Эсвэл усны үхэр үү? Харин Японд энэ төрлийн амттаныг покемон–ы дүрстэй гаргадаг.

9.

Зул сарын баяраар европынхон тансаг ширээ засаж баярын хоол бэлддэг. Энэ нь өдөр тутмын уламжлалт хоолноос тэс өөр. Хачирхалтай нь Японд энэ баяраар өөр хоол ундаар өөрсдийгөө баярлуулах дуртай. Уламжлал болсон шарсан цацагт хяруулын оронд тэд KFC-ийн шарсан тахиа идэж баяраа тэмдэглэцгээдэг.

10.

Хэрвээ та сүши иддэг бол савхаар хавчихад будаа нь загасны махнаасаа салж үлдээд байдгийг сайн мэдэх байх. Харин Японд ийм асуудал гардаггүй. Учир нь юунд оршиж байна вэ гэвэл тусгай жороор бэлддэгтэй холбоотой. Тэд будаагаа тусгайлан уксус, сахар, давстай сүмсээр амталдаг байна.

Зөвхөн Японд л байдаг тэдний уламжлал, соёлын онцлогийг та мэдэх үү? Бидэнтэй заавал хуваалцаарай.

89

Гайхмаар

36

Гоё

12

Ха Ха

11

Бахархмаар

11

Хөөрхөн

10

Тэнэглэл

5

Буруу

4

Харамсалтай

Баярлалаа!