
Судлаачид мах болон хорт хавдар хоёр хоорондоо холбоотой болохыг маш ойлгомжтой байдлаар олж илрүүлжээ. Олон төрлийн мах, тэр дундаа улаан мах, гэдэс дотор хорт хавдар үүсэх эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг байна. Мэдээж та тогтмол мах иддэггүй бол, өөрийгөө аюулгүй гэж бодож байгаа байх, гэхдээ боловсруулсан мах болох гахайн утсан мах, хиам, зайдас зэргийг хоол хүнсэндээ хэрэглэх нь аюултай. Бидэнд дуулгах маш муу мэдээ байна – эдгээрийн аль нь ч хүний биед сайн нөлөө үзүүлэхгүй. ДЭМБ-аас өөрийн веб сайтаараа дамжуулан улаан мах болон боловсруулсан мах карцероген буюу хорт хавдар үүсгэгч хүчин зүйлийг найрлагандаа агуулдаг талаар мэдээллэсэн байна.
Хүмүүс ихэвчлэн орон нутгаас эсвэл дэлгүүрүүдээс малын мах худалдаж авдаг. Гэхдээ энэ нь аюулгүй гэсэн үг биш. Нэгэн мах нядлагч ажлын хамтрагчдаа хорт хавдар үүсгэгч бодистой махыг тусад нь ялгаж, тавьж байхыг харсан бөгөөд юу ч болоогүй юм шиг хүмүүст зардаг байсан байна.
Шоконд оруулахаар сонсогдож байгаа ч энэ нь тийм ч гайхширмаар мэдээ биш юм. Олон жилийн турш ДЭМБ-ын зүгээс маханд хяналт тавих гэж хичээж ажиллажээ. Гэсэн хэдий ч жил бүр маханд тавигдах шаардлага өндөрсөхийн хэрээр, үйлдвэрлэгчдийн арга дагаад нарийсаж байгаа бөгөөд тэд бизнесээ алдахгүйн тулд хууль бус зүйл хийсээр байгаа юм. Саяхан хийгдсэн судалгаагаар худалдаалж буй мах нь бүгд үхэр, гахай, тахиа эсвэл хонины мах биш бөгөөд дунд нь нохойн мах хүртэл байгааг холбогдох байгууллагаас анхааруулж байна.
Хэрэв та эрүүл мэнддээ анхаардаг бол дараах зөвлөмжийг хэрэгжүүлж, зөв мах сонгож хоол хүнсэндээ хэрэглээрэй гэж хүсье.
1. Чанарын шаардлага хангасан бүтээгдэхүүн мөн эсэхийг өөрийн биеэр хянах
Эхлээд тухайн бүтээгдэхүүнийг шинэхэн бас ямар нэгэн эрсдэлгүй гэдгийг мэдэхийн тулд, та өөрөө шалгах хэрэгтэй. Хэрэв та малтай ойр байдаг бол юугаар хооллож байна, хэрхэн өсч, үржиж байна гэдэгт хяналт тавьж болох бөгөөд ингэснээр аюулгүйн баталгааг хувиасаа гаргаж болно. Мөн найдвартай, итгэж болох үйлдвэрээс өөрийн биеэр очиж, мах, махан бүтээгдэхүүн худалдаж аваарай. Асуудлаас хэрхэн холуур байхыг та өөрөө сайн мэдэж байх хэрэгтэй. Хэдийгээр энэ мэтчилэн хяналт тавих нь боломж багатай боловч, та эрүүл мэндийнхээ төлөө зайлшгүй зүйлсийг хийхээс өөр аргагүй.
2. Худалдаж авч байгаа махаа сайтар шалгах
Хоёрдугаарт, худалдаж авч байгаа махаа сайтар шалга. Орон нутаг эсвэл хүнсний дэлгүүрээс худалдаж авахын аль нь ч байсан, заавал шалгаж үзэх нь чухал. Өнгө нь хувираагүй, хэмжээ нь хэт томроогүй байх ёстой. Дээрээс нь мах худалдаалж буй газрууд зөвшөөрлийн бичигтэй байх ёстойгоос гадна хаанаас нийлүүлж байгаагаа хэлэх хэрэгтэй. Чанартай мах худалдаалж байгаа газрууд хаанаас мах нийлүүлж байгаагаа хэлэхээс хэзээ ч эмээдэггүй.
3. Хоол хүнсэндээ махыг тохируулж хэрэглэх
Гуравдугаарт, та хоол хүнсэндээ мах болон махан бүтээгдэхүүн аль болох бага, тохируулж хэрэглээрэй. Энэ нь таныг огт мах хэрэглэж болохгүй гэсэн үг биш – тохирох хэмжээгээр хэрэглэх нь зөв. Долоо хоногтоо нэг удаа цагаан хоол идсэн ч болно шүү дээ.
Та эрүүл мэндээ бодож сонголтоо зөв хийгээрэй!








Дархижав Цэндсүрэн
2019/09/29 at 20:22
Үнэн худал нь мэдэгдэхгүй дэмий балай юм бичихээ болиочээ
Bolor Avarzed
2019/09/29 at 20:27
Harin tiin. Buh umiig buruu geed l neg heseg surjigneed tegsenee heseg hugatsaanii daraa mash sain geed bicheed baihiin
Delger Budee
2019/09/29 at 20:28
Za za nasaaraa l max idsen shuu dee mongolzuud Mini. Xazin yum bizix yum.
Altan Genden
2019/09/29 at 20:29
Turiin bid nariin tatvaraar tsalinjij bga nuhdyyded hiih yum bn uu , savlagdsan mahiig harj ynerleed her ih medeelel olj avah ve, erdiin hudaldan avagch? Hynsnii ayulgyi baidliig negdsen juram standartaar hyanaj shalgah yyregtei
Tsegii TseGi
2019/09/29 at 21:02
Eo ideh ch yum oldohoo baihnee.Salhiar l hoollohiin bn doo.Ter ni bas dan hort utaa bgaa.
Винтов. Туяа
2019/09/29 at 21:03
ymar aimshig we medseer bj iim aimshigtai uwchin uusgegch mahiig zarj bgd gejuu ter hun uuruu tegeed uwchingui busgiig iim bolgood ineegeed ywj bna uu uiliin ur gej bgd l bh burhan mini gehdee unen gej uu ……
Nergui Dansranjav
2019/09/29 at 21:07
tegeed odoo mahnaas garch chadahgui yaj haanaas mahaa avch idej bhin bolj bna hunsnii zuil er n buhel turliin eumiig muu l gehiin eu idej uuhiin be
Мөнхөө Мөнхөө
2019/09/29 at 21:18
Гахай тахианы мах л юу юм гэхээс малын мах идээд хорт хавдараар өвдсөн гэж сонсоогүй юм байна. Эсрэгээрээ дан мах гурилаа иддэг байх үедээ хорт хавдрын тохиолдол байгаагүй юм шүү.
Gantulga Danzan
2019/09/29 at 21:52
Наймаачид биш ЗГ маан арай ийм юм цацаагүй биз дээ одоо хятадуудыг хавдар тусгахнуу хятадууд ч тийм амархан тусах болуу цаашаа ориг мах гээд олон доллар болгоод зарах байх даа яана даа бид цөөхүүлээ ш нэг улсын нэг том хотын хүмүүсээс бага нэг тойрогынхон хүмүүсийн дайтай байх шүү хүүхэд хөгшид бүгдээрээ нийлээд тэхэд махныхаа үнийг дийлэхгүй өшөө хавдар үүсгэдэг гэхээр бид даан махаар 90 он.хүргэхдээ хавдах тусаагүй одоо нил хор идээд хавдар туссан гэсэн худлаа юу
Mandaa Amanda
2019/09/29 at 21:56
shal hudlaaaaaaaaaaaa
Erdenechimeg Erdenebat
2019/09/29 at 23:28
Худлаа
Nasa Vanessa Myagmar
2019/09/30 at 04:55
Гэхдээ монголчуудын дундаж наслалт гадаадынхныг бодвол маш доогуур байдаг нь мах хэт их иддэг хоол хүнсэндээ жимс ногоог ховор хэрэглэдэгтэй холбоотой шүү. ДЭМБ-аас гаргасан удирдамжаас харвал хоол хүнсэндээ төмс лууван зэрэг үндсэн ногооноос гадна олон төрлийн тэжээллэг ногоог байнга хэрэглэснээр эрүүл урт наслхад тусалдг гэж заасан байдаг
Janibek Khurmet
2019/09/30 at 07:58
Хужаа нар л хамаг мах аваад байна……
Daria Damdindorj
2019/09/30 at 10:35
erdemted notolsniig hen notolhiin
Javzandolgor Hadangaa
2019/09/30 at 13:29
ямар ах идэж байгаагаа мэдэхгүй шүүдээ бүгд эрдэмтэд биш гол нь малчид малаа ямар тариагаар тарьж бна хэдии хугацааны дараа хүнсэнд ѳгч байгаа нь сонин юм даа
Ochir Ochir
2019/09/30 at 16:49
Манай хамаг махыг авч байгаа хужаа нар ч өнгөрсөн байх өө
Д. Жаргал
2019/09/30 at 18:16
за арайч де
Chimgee Guntevsuren
2019/09/30 at 20:38
Bidnii idej bgaa mahand yamarch shinjilgee hen ch hiiddeggui yamarch hyanalt baihgui shuudee .Me Hya n Gazar hiidegsh dee gej heleech chadahgui yum chine.
Enhamgalan Amgalan
2019/09/30 at 20:50
udahgvi ideh yum oldohgvi boloh yum bna daa
Ermak Muugii
2019/09/30 at 21:03
Тэгээл мах идэхээ боличооч дээ. Мах иддэг нь бараг эрүүл удаан амьдрах байх Монголд
Д. Батдорж
2019/09/30 at 21:09
Ийм учраас хятад руу мах зөөгөөд байгаа юм уу
Еркегүл Алданыш
2019/09/30 at 22:30
Za bolioroi
Purevsuren Dashtseren
2019/09/30 at 22:52
Mongolchuudiig yaj mah idehgvi bolgoh be geed l hujaa nar ogoh geed l ami ni temtsej bna hu nar
Adya Nergvi
2019/09/30 at 23:16
Битгии хуцаа гэж…..
Аз Аз
2019/10/01 at 00:49
тэгвэл тариал хятад руу гаргачих тэртээ тэргүй хамаг юмаа зөөж бгаа юм чин
Enkhchimeg Erhemsaikhan
2019/10/01 at 07:28
.
Nbe Buudii
2019/10/01 at 11:30
Монгол хүн махаа л иднэ дээ
Gankhuyag Yondonjunai
2019/10/01 at 13:37
Энэ мэдээллийг малчдад л хүргэж баймаар юм
Б. Хишгээ
2019/10/01 at 16:51
Махаа монгол хүн эртнээсээ идсээр л ирсэн хорт хавдараар үхээд хиараад байсан түүх бна уу? Хятадад махаа өгөх гэсэн санаа тархи угаалт бна !
Tseegii Tseegii
2019/10/01 at 17:05
Ийм утгагүй нотолгоо судалгаа нь тодорхой биш хөгийн юм битгий тавьж бай. Хятадруу зөөх гээд
Энхцэцэг Дамдин
2019/10/01 at 17:31
Bygd hyyhdyyde tovd jargaagd l neg l ih erdem sursan syydiisen ymnuud hiimel maha idetsgeen bz erdemtei yrs n
Энхцэцэг Дамдин
2019/10/01 at 17:32
Hujaa naraar mala malluulj mah guigd suuh dohj bndoo
Erdenesukh Dorjsuren
2019/10/01 at 17:46
Hudal medeelel bitgii taviad bai
Дамбажанцан Өлзийхишиг
2019/10/01 at 17:47
Монгол эрдэмтэд биш байхаа Гадаадаас орчуулсан мэдээлэл байх Эсвэл мах импортлогч орны явуулга байх Харин ч гадны баталгаагүй хүнс хэрэглээд энэ зэрэгтэй байгаа нь монгол малын мах сүү сүүн бүтээгдэхүүн байх Гэхдээ сүүлийн үед эдгээрийн чанар эргэлзээтэй болж байгаа нь үнэн
Oyunchimeg Jargal
2019/10/01 at 18:44
Hugs golog gen helie
Adya Nergvi
2019/10/01 at 19:40
Хужаагаас малын тариа их орж ирдэг бол түүндээ л хяналтаа тавь түүнээс монгол хүн махандаа хордож үхмээргүй юм
Ганаа Гэгэ
2019/10/01 at 20:22
Ene asuudal unen bol ul suuritai handah heregtei malchid unuu margaash untei uwuljihuu bodood buyant malaa taria em uguud bhuu eswel uursduu eelj daraalan hawdariin emnelegeer ergeldej guigeed baihuu… malchdad uunii talaarh surgalt suudalgaag ywuulah l ajil shuu…
Bulgan Nyamdavaa
2019/10/01 at 21:23
malin mariand hyanalt
Nicky Davaa
2019/10/01 at 22:18
Шал үлгэрийн юм зохиогоод бичиж өгөх юмаа сайтууд.Тийм бол дэлхийгээр нэг ярина биз дээ.
Аюушын Даваадорж
2019/10/02 at 15:24
Махаа идээд хорт хавдаргуу л бсан биздээ одоо л ихсээд бгаа санагдхын
Degi Boldbaatar
2019/10/02 at 17:39
Yu idehiin boloo horgui yum bnu, hudlaa medeelel unshihaas bvvr zalhmaar yuma
Enhee Miigaa
2019/10/02 at 20:17
эрт дээр үеээсээ махаа идээд цагаан идээгээ идээд хавдараар монголчууд үхэж байгаагүй л байлтай худлаа мэдээлэл оруулаад байхийн хятад солонгос шиг будаа идэж амьдрах гээд байгаа биш биздээ