Өнгөрсөн жил Нью-Жерси мужийн Сомерсет хотод амьдардаг 4 настай хүүхэд ээжийгээ алга болсныг цаг алдалгүй цагдаад мэдэгдсэнээр охины ээжийг аварч чадсан байдаг. Энэ нь хүүхэд онцгой нөхцөл байдлын үед ямар хариу үйлдэл үзүүлэхээ мэддэг байх нь ямар чухал болохыг нотолж өгсөн юм. Тиймээс бид энэ удаагийн нийтлэлдээ хүүхдүүдэд хэрхэн тодорхой нөхцөл байдалд тайван байж оновчтой шийдвэр гаргах болон өөрийгөө хамгаалах, амьд үлдэх чадварыг зааж өгөх талаар зөвлөгөө өгөх болно. Өөрөөр хэлбэл 21-р зууны хүүхэд амьдралын чадварын талаар чухам юу мэддэг байх ёстойг зааж өгнө гэсэн үг.
1. Усанд живэхээс өөрийгөө аврах
Усанд живэх мэдрэмж авах үед бие махбод зөн совингоороо гараа даллах хариу үйлдэл үзүүлдэг. Тиймээс та хүүхдүүддээ ус гэхээсээ илүү байгалийн зөн совинтойгоо тэмцэхийг зааж сургах хэрэгтэй. Ингэж чадвал тэд амиа аварч чадна.
Тэдэнд нуруу, хөлөө шулуун байлгаж хөвөх аргыг зааж өгөх хэрэгтэй төдийгүй хөлөө зөөлхөн солбих замаар гадаргуу руу дөхөх хэрэгтэй.
2. Гал асаах
Эхлээд гал унтраах аюулгүй ажиллагааны хэрэгслүүд буюу хувинтай ус зэргийг бэлдэхээс эхэлнэ. Дараа нь гал асаахад тохиромжтой мод цуглуулах хэрэгтэй. Энэ хүүхдийг тань дараагийн удаа илүү зохион байгуулалттай ажиллахад туслах болно. Түүнчлэн мод хуурай эсэхийг заавал шалгаарай.
Дараа нь модоо “А” хэлбэрт оруулан өрнө. Ингээд галаа асаах цаг ирлээ. Хүүхдэдээ чүдэнз асаахдаа өөрөөсөө хол асаах ёстойг зааж өгөх хэрэгтэйг санаарай. Ямартай ч гал асааж сурсан хүүхэд хаана ч амьдрах чадвартай болно гэсэн үг.
3. Яаралтай үед хариу арга хэмжээ авах
Мэдээж хүүхэд том хэмжээний ослын үеэр өөртөө тусламж үзүүлж чадахгүй ч цус алдах үед тухайн хэсэгт чанга дарах, галд шатсан бол “зогс, хэвт, өнхөр” дүрмийг мэдэх, шархан дээрээ мөс тавих зэрэг жижиг аюулын үед юу хийхээ мэддэг байх ёстой. Мөн хамгийн чухал нь цагдаад дуудлага өгч сурах хэрэгтэй.
“Зогс, хэвт, өнхөр” техник нь маш энгийн бөгөөд тэдний хийх ёстой зүйл бол эхлээд зогсоод, шалан дээр унаад, нүүрээ дараад өнхрөх явдал юм. Шархны цус алдалтыг багасгахын тулд 5 минут шархан дээрээ даралт хийх аргыг ч зааж өгөх хэрэгтэй.
Арьс тайвшруулах зорилгоор мөс ашиглах гэж байгаа бол мөсөө шууд арьсандаа нааж болохгүй. Цэвэр алчуураар боож 15-20 минутаас хэтрүүлэхгүй байх. Онцгой нөхцөл байдал хэзээ ч тулгарч магадгүй учраас эдгээр чадваруудыг заавал зааж өгөөрэй. Мөсийг тайвшруулах зорилгоор ашиглахын тулд мөсийг хэзээ ч арьсан дээрээ шууд түрхэж болохгүй, харин алчуураар боож, 15-20 минутаас хэтрүүлэхгүй байхыг заа. Онцгой байдал байнга тохиолддог тул хүүхдүүд эдгээр чухал заль мэхийг мэдэх нь маш чухал юм.
4. Борооны ус цуглуулах
Борооны ус цуглуулах төхөөрөмжийг гар аргаар амархан хийх боломжтой бөгөөд энэ нь хүүхэдтэйгээ цагийг хөгжилтэй өнгөрөөх бас нэг боломж юм. Хийх ёстой зүйл бол борооны торх суурилуулах явдал юм. Торхыг дээврийн ус зайлуулах шугамын төгсгөл буюу байрны аль нэг буланд байх усны хоолойн доор тавина. Мөн ялаа, шумуул оруулахгүйн тулд таглаатай хийхээ бүү мартаарай.
5. Төөрсөн үед авах арга хэмжээ
Хүүхэд болон эцэг, эхийн хувьд төөрөх гэдэг бол хамгийн аймшигтай зүйл юм. Энэ нь хэнд ч тохиолдож болох учраас бэлтгэлтэй байх ёстой. Хүүхдэдээ заах ёстой хамгийн эхний 2 зүйл бол ой мод юм уу хөл хөдөлгөөн ихтэй газар төөрсөн эсэхээс үл хамааран утасны дугаараа цээжлүүлэх, нэг газраасаа хөдлөхгүй байх юм. Ийм зүйл тохиолдвол насанд хүрсэн хүнээс тусламж асууж, ярилцахыг зааж өгөх хэрэгтэй. Гэхдээ хэн ч байсан болно гэсэн үг биш бөгөөд аль болох хүүхэдтэйгээ явж байгаа ээж хүнээс асуусан дээр.
Мөн ой модонд хүүхдүүд амархан төөрдөг. Тиймээс тэдэнд эхлээд ус олох ёстойг зааж өг. Гэхдээ тэд хэзээ ч том хэмжээтэй ус руу ойртож болохгүй. Оронд нь навчин дээр тогтсон шүүдэр цуглуулж болно. Дараа нь тэдэнд шууд газар дээр унтахгүй байхыг заа. Газар хүйтэн учраас биеэс гарах бүх дулааныг сорж авах болно. Навч, мөчир гэх мэт ойр орчмын зүйлсээр ор хэрхэн хийхийг тэдэнд үзүүлээрэй. Дараа нь юу нөмөрч болох талаар зааж өгөх хэрэгтэй.
Тэдэнд юу ч битгий идээрэй гэж хэлэхээ бүү март. Хэдийгээр маш их цаг хугацаа өнгөрсөн ч гэсэн тэд хортой ургамал, жимс, мөөг зэргээс хол байхыг мэддэг байх ёстой. Тиймээс тэдний халаасанд онцгой нөхцөл байдалд хэрэглэгдэж магадгүй хэмээн тооцоолж шахмал идэх зүйл хийж өгөөрэй.
6. Зэрлэг ан амьтдаас өөрийгөө хамгаалах
Амьдрал болон үхлийн зааг байж болох учраас энэ чадвар хамгийн чухал юм. Та хаана амьдардаг, ямар төрлийн амьтад байдгаас шалтгаалан хүүхдүүддээ зэрлэг амьтантай нүүр тулах тохиолдолд ашиглаж болох үндсэн аргуудыг зааж сургаарай. Хэрэв могойтой газар байгаа бол могойд хэзээ ч хүрч болохгүй гэдгийг, усанд сэлэх үедээ мод, мөчир зэргээс хол байх, байнга гутал өмсөх зэргийг сайтар сануул.
Ихэнх хүмүүс хандгайг аюултай амьтан гэж үздэггүй ч бодит байдал дээр баавгайгаас илүү аюултай байж болно. Тэд ерөнхийдөө түрэмгий биш, гэхдээ аюулд орсон мэт мэдрэмж авахдаа түрэмгий болж чадна. Тиймээс хандгайгаас хол байхыг зааж өгөөрэй. Мөн хандгайгаас нуугдахдаа хатуу зүйлийн ард гарах хэрэгтэй.
Мөн зэрлэг байгальд баавгай тааралдаж магадгүй. Юуны өмнө, хүүхдүүд тань явган аялал хийж байгаа бол заавал бүлгээрээ байхыг зөвлөж байна. Хэрэв тэд баавгайтай нүүр тулбал тайван байж, хэзээ ч гүйж болохгүй бөгөөд хүрмээ дээш өргөх зэргээр аль болох маш том биетэй харагдах ёстой. Ингээд баавгайг явах хүртэл тэвчээртэй хүлээх хэрэгтэй.
7. Тайвшир, эерэг бай
Хэцүү нөхцөл байдал тулгарахад хүүхдүүддээ тайван байхыг заа. Үүнийг хийх хамгийн энгийн арга бол “гүнзгий амьсгаа авах” юм. Мөн хөгжилтэй байдлаар хийе гэвэл тэднээр хөөс үлээлгэж болно.
Ингэснээр тэд сатаарахаас гадна бөмбөлөг үлээх явцдаа амьсгалаа сайтар авч чадна. Хүнд нөхцөлд сандрах нь ерөнхийдөө сөрөг үр дагаварт хүргэдэг тул хүүхдүүдийг тайван байлгаж сургах нь ирээдүйд тэдэнд туслах болно.
8. Цаг агаарт тохируулж хувцаслах
Жишээлбэл явган аялал хийх гэх мэт адал явдалд явахаасаа өмнө хүүхдүүдээ өөрсдөөр нь хувцсыг нь сонгуул. Дараа нь тэдний сонгосон хувцсыг үнэлж, яагаад ийм хувцас сонгосон гэдгийг нь асуугаарай. Шаардлагатай бол зарим хувцсыг нь сольж болно. Нөхцөл байдлаас шалтгаалан тэдэнд нарнаас хамгаалах тос, шумуулаас хамгаалах хэрэгсэл авч явах ёстойг сануулаарай. Ингэж чадвал тэдэнд хүүхэд байх үеэс нь тогтсон сайн зуршил бий болно.
9. Өөрийгөө хамгаалах чадвар эзэмшүүлэх
Бидний амьдарч байгаа эмх замбараагүй ертөнцөд аюулгүй байх нь нэн тэргүүний зорилт болжээ. Тиймээс хүүхдээ илүү аюулгүй, өөртөө итгэлтэй болгохын тулд хүүхдээ бие хамгаалах анхан шатны ангиудад хамруулахыг зөвлөж байна. Үүний зэрэгцээ энэ нь тэдний нийгмийн ур чадварыг хөгжүүлэхэд туслах болно.
10. Тусламж хүсэн дохио өгөх
Ой руу явах, зуслан явах гэх зэрэгт хүүхдийнхээ хүзүүнд шүгэл зүүж явуулж байгаарай. Энэ бол хүүхэд тусламж гуйх хамгийн сайн арга юм. Гэсэн ч энэ нь тоглоом биш учир шаардлагагүй үед ашиглаж болохгүйг сануулах нь чухал юм.
Тусламж хүсэж хашхирах нь тэднийг илүү хурдан ядраадаг төдийгүй шүгэл шиг чанга, тод дуугарахгүй. Тэдэнд 3 удаа үлээгээд жаахан хүлээснийхээ дараа дахин 3 удаа үлээх хэрэгтэй гэдгийг зааж сурга. Учир нь тасралтгүй шүгэлдэх нь эрлийн багт төөрөгдөл үүсгэж магадгүй.
Бахархмаар
Гоё
Ха Ха
Харамсалтай
Хөөрхөн
Буруу
Гайхмаар
Тэнэглэл
