Дараах бүтээлүүд нь бидний өнөөгийн амьдралын салшгүй нэг хэсэг юм. Гэхдээ та эдгээр бүтээлүүдийг шинжлэх ухаан гэдэг ойлголт үүсээгүй байхад бүтээгдсэн гэдгийг та мэдээгүй байх.
1. Саван (НТӨ 2800 он)
Бидэнд байгаа мэдээллээр ариун цэврийн саванг эртний Шумер болон Вавилоны үед бэлтгэж эхэлсэн байна (НТӨ 2800 он). Саван хэрхэн бэлтгэх аргыг НТӨ 2200 онд оршиж байсан Месопотамын шавар хавтан дээрээс олсон байна. НТӨ 1500-аад оны үед амьдарч байсан эртний Египетчүүд ч мөн саванг угаалгандаа байнга хэрэглэж байсныг гар бичмэлүүдээс олж мэдсэн юм. Төстэй бүтээгдэхүүнийг эртний Ромд ч мөн хэрэглэж байжээ.
2. Товч (НТӨ 2800 он)
Хамгийн эртний товчийг, тодруулбал товч хэлбэртэй чимэглэлийг Энэтхэгийн Инд голын саваас олжээ. Олдворууд Кот-Дижигийн үед байсан Индийн иргэншилд хамааралтай нь тогтоогдсон юм. Мөн хүрэл зэвсгийн үеэс гаралтай гэж болох төстэй олдворууд эртний Хятад, Грек болон Ромын эзэнт гүрнүүд оршиж байсан газар нутгаас олдсон юм. Гэхдээ хувцас товчлох зориулалттай товчийг анх 13-р зууны үед Герман улсад бүтээжээ.
3. Өргөгч кран (НТӨ 6-р зууны төгсгөл үе)
НТӨ 515 онд өргөгч краны анхны загварыг гаргаж мөн анхны краныг эртний Грекүүд бүтээсэн хэдий ч өргөгч кран нь саяхан л олон нэмэлт хэсгүүдтэй болон сайжирсан юм.
4. Шүдний оо (4-р зуун)
“Шүдний ооны найрлаганд нутагласан давс, халуун ногоо, гааны навч мөн ирис цэцэг орно” гэсэн гар бичмэлийг манай эриний 4-р зуунд бичигдсэн байсныг олсон байдаг.
5. Ариун цэврийн цаас (6-р зуун)
Цаасыг анх ариун цэврийн зориулалттайгаар Хятад улсад ашиглаж эхэлжээ, 589 он. Харин 1391 он гэхэд хааны ордонд жил бүр 720,000 ширхэг 00-ийн цаас хүргэгддэг болсон ба 15,000 нь зөөлөн, зузаан, хөвсгөр цаасаар тусгайлан бэлтгэгдэж хааны гэр бүлд хүргэгддэг байсан байна.
6. Цаасан дэвсгэрт (8-р зуун)
Хамгийн анх Тан хааны засаглалын үед Хятад улс цаасан мөнгө хэрэглэж эхэлсэн байна. 700-аад оны үед Хятад улсын оршин суугчид зоосыг хэрэглэхэд хүнд хэмээн үзэж байсан ба 960 он гэхэд зоос гаргах эдийн дутагдлаас болж цаасан мөнгө хэрэглэх болсон байна.
7. Дарь (13-р зуун)
Жозеф Нидэмийн “Хятад улсын соёл иргэншил ба шинжлэх ухаан” номд бичсэнээр 1277 оны үед Сүн улс Монголын эсрэг тэмцэхдээ дарь хэрэглэж байсан гэдэг байна.
8. Нарны шил (13 зуун)
Нарны шилний үүсэл 1286 онд эхэлдэг ч Ромын эзэн хаан Нерон гладиаторуудын тулааныг маргад эрдэнээр хийсэн толины цаанаас харж суудаг байсан тухай тэмдэглэл бий. Анхны зүүдэг нүдний шилийг 1286 онд Жордано дэ Пиза хэмээх лам бүтээсэн байдаг. Энэхүү баримт нь тухайн хотод оршин сууж байсан Аллесандро делла Спин-ий тэмдэглэлээр батлагддаг байна. Гэсэн хэдий ч профессор Бертольд Лауфер нарны шилийг Энэтхэг улсаас гаралтай хэмээн үзэж байгаа юм.
9. Шүхэр (15-р зуун)
Агаарын шүхрийг бүтээх санааг агуулж байсан хүмүүс олон ч хамгийн боломжтой мөн шинжлэх ухааны үндэслэлтэй санааг Леонардо да Винчи анх гаргажээ. Түүний 1495 оны тэмдэглэлд бичигдсэнээр 12х12 тохой хэмжээтэй бурмаар бүрсэн даавууны тусламжтай өндөр барилгаас бууж болох юм гэсэн байдаг. Тухайн үед нэг тохой гэдэг нь 50-60 см байсан учир түүний тооцоолол бараг л зөв юм. Өнөөгийн агаарын шүхрүүд диаметрээрээ 6-7 метр хүрдэг байна.
10. Сонин (8-р зуун)
Анхны хэвлэмэл сонин Хятад улсад 8-р зуунд гарсан юм. Тэрээр “Нийслэлийн мэдээ” нэртэй байсан ба хааны зарлиг болон чухал үйл явдлуудын талаар бичсэн байдаг байжээ, ингэхдээ барлах аргыг хэрэглэдэг байсан юм. Харин Европ загварын сонин анх 1605 онд хэвлэгдсэн байдаг ба Страсбург хотод “Relation: Aller Fürnemmen” нэрээр гарч байжээ.
Гайхмаар
Тэнэглэл
Гоё
Бахархмаар
Ха Ха
Хөөрхөн
Харамсалтай
Буруу
Ц. Цэлмэг
2015/10/07 at 19:56
goimon bas ormoorl ymdaa
Ц. Цэлмэг
2015/10/07 at 19:56
goimon bas ormoorl ymdaa
Ц. Цэлмэг
2015/10/07 at 19:56
goimon bas ormoorl ymdaa
Ц. Цэлмэг
2015/10/07 at 19:56
goimon bas ormoorl ymdaa
Ц. Цэлмэг
2015/10/07 at 19:56
goimon bas ormoorl ymdaa
Ц. Цэлмэг
2015/10/07 at 19:56
goimon bas ormoorl ymdaa
Зочин
2015/10/07 at 20:51
Анхны мөнгөн тэмдэгт Хубилайн үед үүссэн гэдгийшд
Ganaa
2015/10/07 at 22:09
Ter mongon temdegten deer Mongol bichig bn shvv dee.
MONGOLD ANH VVSSEN SHVV DEE
Зочин
2015/10/07 at 22:37
Хубилай хааны уед Анхны цаасан монго гарсан юм зоос биш
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Olivier Twist
2015/10/08 at 02:30
Day Vinci is the most fascinating eurppean genius after antiquity.
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:46
Шинжлэх ухаан нэн эрт үүссэн, түүнийг Шинжлэхүй гэдэг юм, Өвөг Монголчууд Шинжлэхүй ухаан мэддэг мөн Грекүүд ч маш сайн мэддэг байлаа. Овен Латтимор Монгол оронд Шинжлэхүй ухаан мөхжээ, Эцэг малаа сонгохдоо Шинжлэхүй ухаанар сонгодог байсан гэж 1959 онд сүүлд ирэхдээ хэлсэн байдаг. Тэр Говь Алтай аймгийн Бигэр суманд Шинжлэхүй ухаан мөхсөнг баталсан, харин төв Аүийн Монгол оронд баруун Монголд мөхөөгүйг олж мэдэж чадаагүй,
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:46
Шинжлэх ухаан нэн эрт үүссэн, түүнийг Шинжлэхүй гэдэг юм, Өвөг Монголчууд Шинжлэхүй ухаан мэддэг мөн Грекүүд ч маш сайн мэддэг байлаа. Овен Латтимор Монгол оронд Шинжлэхүй ухаан мөхжээ, Эцэг малаа сонгохдоо Шинжлэхүй ухаанар сонгодог байсан гэж 1959 онд сүүлд ирэхдээ хэлсэн байдаг. Тэр Говь Алтай аймгийн Бигэр суманд Шинжлэхүй ухаан мөхсөнг баталсан, харин төв Аүийн Монгол оронд баруун Монголд мөхөөгүйг олж мэдэж чадаагүй,
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:46
Шинжлэх ухаан нэн эрт үүссэн, түүнийг Шинжлэхүй гэдэг юм, Өвөг Монголчууд Шинжлэхүй ухаан мэддэг мөн Грекүүд ч маш сайн мэддэг байлаа. Овен Латтимор Монгол оронд Шинжлэхүй ухаан мөхжээ, Эцэг малаа сонгохдоо Шинжлэхүй ухаанар сонгодог байсан гэж 1959 онд сүүлд ирэхдээ хэлсэн байдаг. Тэр Говь Алтай аймгийн Бигэр суманд Шинжлэхүй ухаан мөхсөнг баталсан, харин төв Аүийн Монгол оронд баруун Монголд мөхөөгүйг олж мэдэж чадаагүй,
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:46
Шинжлэх ухаан нэн эрт үүссэн, түүнийг Шинжлэхүй гэдэг юм, Өвөг Монголчууд Шинжлэхүй ухаан мэддэг мөн Грекүүд ч маш сайн мэддэг байлаа. Овен Латтимор Монгол оронд Шинжлэхүй ухаан мөхжээ, Эцэг малаа сонгохдоо Шинжлэхүй ухаанар сонгодог байсан гэж 1959 онд сүүлд ирэхдээ хэлсэн байдаг. Тэр Говь Алтай аймгийн Бигэр суманд Шинжлэхүй ухаан мөхсөнг баталсан, харин төв Аүийн Монгол оронд баруун Монголд мөхөөгүйг олж мэдэж чадаагүй,
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:46
Шинжлэх ухаан нэн эрт үүссэн, түүнийг Шинжлэхүй гэдэг юм, Өвөг Монголчууд Шинжлэхүй ухаан мэддэг мөн Грекүүд ч маш сайн мэддэг байлаа. Овен Латтимор Монгол оронд Шинжлэхүй ухаан мөхжээ, Эцэг малаа сонгохдоо Шинжлэхүй ухаанар сонгодог байсан гэж 1959 онд сүүлд ирэхдээ хэлсэн байдаг. Тэр Говь Алтай аймгийн Бигэр суманд Шинжлэхүй ухаан мөхсөнг баталсан, харин төв Аүийн Монгол оронд баруун Монголд мөхөөгүйг олж мэдэж чадаагүй,
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:47
Хэрвээ, Шинжлэхүйухаан байгаагүй бол аотан Ордын Улс, Ил Ордын Улс байгуулах боломжгүй ч байсан, Тэмүүчин Чингис Хаан харин ч Шинжлэхүй ухаан мэддэг байсан юм
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:47
Хэрвээ, Шинжлэхүйухаан байгаагүй бол аотан Ордын Улс, Ил Ордын Улс байгуулах боломжгүй ч байсан, Тэмүүчин Чингис Хаан харин ч Шинжлэхүй ухаан мэддэг байсан юм
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:47
Хэрвээ, Шинжлэхүйухаан байгаагүй бол аотан Ордын Улс, Ил Ордын Улс байгуулах боломжгүй ч байсан, Тэмүүчин Чингис Хаан харин ч Шинжлэхүй ухаан мэддэг байсан юм
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:47
Хэрвээ, Шинжлэхүйухаан байгаагүй бол аотан Ордын Улс, Ил Ордын Улс байгуулах боломжгүй ч байсан, Тэмүүчин Чингис Хаан харин ч Шинжлэхүй ухаан мэддэг байсан юм
Erdenechimeg Ish
2015/10/08 at 20:47
Хэрвээ, Шинжлэхүйухаан байгаагүй бол аотан Ордын Улс, Ил Ордын Улс байгуулах боломжгүй ч байсан, Тэмүүчин Чингис Хаан харин ч Шинжлэхүй ухаан мэддэг байсан юм